BAMYA TARİFLERİ

Bugünkü sebze dosyamız; Bamya!
100 kişiyle anket yapıp, "sevmediğiniz sebze hangisidir?" diye sorsalar bamya eminim ilk 5'te yer alır.
Ne yazık ki bende bamya sevmeyenlerin arasındayım.
Bamya yemesemde eşim ve kızım için mevsimi geldiğinde pişirir, değişik tariflerini seve seve denerim.

 

Bamyayı sevseniz de bu sefer ayıklaması büyük bir emek ve vakit istiyor.
Bamyanın başında ki külahı elma soyar gibi çevire çevire koni şeklinde kesmeniz gerekiyor.
Sanırım ayıklanması en zor sebzelerin arasında bamya ilk sıralarda yer alıyor.
Günlük yemek için ayıklamak biraz vakit alsa da, asıl kış için buzluğa bamya koyacağınız zaman kilolarca bamya temizlemek çok emek istiyor😒

 

Son yıllarda "bamya soyma aleti-bamya kalemtraşı-bamsoy" adları ile bilinen küçük aparatlar var.
Bende bamya şeklinde olanlardan 1 tane aldım.
İşe yarıyor mu? derseniz, evet yarıyor ama genellikle aynı boyda ki orta boy bamyalarda işe yarıyor.
Çok büyük boy olanlarda içinde ki bıçak kısmı yamuluyor.
Küçük boy bamyalar içinde dönmüyor.
Birde çok seri ve hızlı yapamıyorsunuz yine bıçak kısmı zorlanıyor.
Sakin sakin yaparsanız, orta boy bamyaları çok güzel kalemtraş gibi soyuyor.

BAMYA;

Aslında yaz sebzesi olduğu halde tazesi, konservesi, kurutulmuşu ya da dondurulmuşuyla her mevsimde sofralarımızda layık olduğu yeri bulan Bamya’yı veren bitkisi, Ebegümecigiller’dendir.

Anayurdunun Amerika ve Asya kıtaları olduğu bazı kaynaklarda belirtilmekteyse de, Afrika’da şimdiki Etyopya ile Sudan’da çok uzun yıllar ve hatta Amerika kıtasının keşfinden önce bamyanın tanınıp yetiştirildiği bilinmektedir. Bamya, ılıman iklimlerde bir yıllık; tropik ve astropik iklimlerde çok yıllık bir kültür bitkisidir.

Bir yıllık bamyalar 60-90 cm. boylanırken çok yıllık olanlar 1,5-2 metreye kadar boylanıp ağaççık haline gelmektedir. Gelişmesinin ilk aşamasında pamuk bitkisine benzeyen bamyanın yaprakları da pamuğunkileri andırır.

Bitkinin yaprak, dal ve meyveleri oldukça sık tüylüdür. Bu tüylerin diplerindeki bezelerde kaşındırıcı bir madde bulunur. Bamyanın pek gösterişli çiçekleri kükürt sarısı rengindedir.

Kendi kendilerini dölleyen erselik özellikli bu çiçeklerden olgunlaşan meyveler, bamyanın çeşidine göre farklı boylarda, piramit ya da yuvarlağa yakın tombulca biçimli ve üzerleri köşeler oluşturan çizgili görünüşte olur.

Meyvelerin içinde, saçma iriliğinde yuvarlak ya da hafif basık, çok koyu yeşil renkte tohumları bulunur. Ülkemize özgü üstün nitelikli çeşitleri bulunan bamyaların, sıcak yemek olarak kıymalı bastısı ile asidesi ve zeytinyağlı yemeği yapılır.

BESİN DEĞERLERİ;

100 gr. taze sebze olarak bamyanın besin değerleri şunlardır:

30 kalori;

2,2 gr. protein;

8,7 gr. karbonhidrat;

0 kolesterol;

0,2 yağ;

1 gr. Lif;

5 mgr. Fosfor;

17 mgr. Kalsiyum;

0,1 mgr. Demir;

20 mgr. Sodyum;

18 mgr. Potasyum;

5 mgr. Magnezyum;

60 IU A vitamini;

0,02 mgr. B1 vitamini;

0,02 mgr. B2 vitamini ve

5 mgr. C vitamini.

Bamyanın, başka mineral ve vitaminler içerip içermediği bilinmemektedir.

 SAĞLIĞIMIZA YARARLARI;

Yukarıda sayılan besin değerlerinin yanı sıra;

*Faydaları saymakla bitmeyen bamyanın 100 gramının günlük magnezyum ihtiyacımızın üçte birini karşıladığını biliyor muydunuz? 

* İdrar söktürücü, halsizlik giderici, metabolizmayı hızlandırıcı etkileri de biliniyor.

* Sindirimi kolay olduğu için bamya hasta, yaşlı ve diyet yemeği yemek zorunda olan kişilere önerilmektedir.

* Lif oranı yüksek olduğu için bamya peklik (kabızlık) çeken kişilere iyi gelir.

* Bamyanın çiçeklerinin suyla karıştırılıp ezilmesiyle elde edilen sıvının içilmesi göğsü yumuşatır.

* Aynı sıvı, çıbanlara dıştan sürülerek onların olgunlaşmalarını sağlar.

BİTKİSİNİN ÜRETİLMESİ;

Bamya bitkisi tohumlarıyla çoğaltılır.
Bahçelerde derince kazılıp 2-3 kez kabartılarak düzeltilen ve gübrelenen yerine tohumlar doğrudan doğruya ekilir.
15-20 cm. aralıklarla açılan çukurlara ilkbaharda, nisan-mayıs aylarında, 2-3 tohum bir arada 2-3 cm. derinlikteki toprağa konmak üzere ekim yapılır.
Tohumların bir gece önceden suya yatırılması ya da ıslak bezle sarılması ve buradan çıkarılır çıkarılmaz ekilmesi bitkinin çimlenmesini kolaylaştıracaktır.

Etli Kuru Bamya Çorbası

Bamya Diblesi

 Bamya Kızartması

Bamya Dizmesi

Bamya Dolması

Tavuklu Bamya

Koruklu Bamya

Vişneli Bamya

Bamyalı Makarna

 Garnitürlü Bamya

 Kıymalı Bamya

Patatesli Bamya Salatası

"Afiyetle Kalın"